Gewichtsacceptatie leren op latere leeftijd: het verhaal van één vrouw
Patrice Werner groeide op met het idee dat haar lichaam nooit goed genoeg was.
Toen ze in de twintig was, toen ze kleding van maat 0 droeg, wenste ze dat ze kleiner was.
“Ik was kritisch over mijn dijen en andere lichaamsdelen waarvan ik dacht dat ze niet klein genoeg waren”, zegt Werner, die nu 69 is en een gepensioneerde universiteitsprofessor is die in San Marcos, Texas woont. “Als ik een andere vrouw zag die naar mijn mening een dunner, beter lichaam had, raakte ik er geobsedeerd door en probeerde ik erachter te komen hoe ik er zo uit kon zien, zelfs als die persoon een heel ander lichaamstype had.”
Werner zegt dat ze geloofde dat ze dun moest zijn om vrienden en vriendjes aan te trekken.
Op 31-jarige leeftijd werd Werner moeder, net toen ze haar proefschrift afrondde. “Toen ik tijdens het geven van borstvoeding niet automatisch het ‘babygewicht’ verloor, was ik woedend”, zegt ze.
Ze sloot zich aan bij een afslankprogramma op het werk en verloor zelfs meer gewicht dan ze tijdens de zwangerschap was aangekomen, en deed hetzelfde nadat haar tweede kind vier jaar later werd geboren.
“Ik maakte me geen zorgen meer over vriendjes, maar ik dacht dat dun en aantrekkelijk zijn nodig was om door de mannelijke universiteitsbestuurders te worden herkend en door mijn studenten als cool te worden beschouwd”, zegt ze.
Het is normaal dat het lichaamsbeeld gedurende het hele leven ups en downs heeft
De combinatie van de fysieke veranderingen die gepaard gaan met de menopauze, zoals gewichtstoename en veranderende lichaamsvorm, samen met de maatschappelijke druk en verwachtingen waarmee vrouwen worden geconfronteerd op het gebied van schoonheid en jeugdigheid, kan een aanzienlijke impact hebben op het lichaamsbeeld en het zelfrespect van een vrouw, zegt Sarah Allen, PhD, een therapeut in Chicago.
Eén groot onderzoek suggereert dat het lichaamsbeeld met de leeftijd verbetert. Met behulp van enquêtegegevens van 15.265 volwassenen in Nieuw-Zeeland ontdekten onderzoekers dat het lichaamsbeeld gemiddeld beter was op 74-jarige leeftijd (de oudste groep in de analyse) dan op 19-jarige leeftijd.
Bij mannen, die gemiddeld gedurende hun hele leven een beter lichaamsbeeld hebben dan vrouwen, lijkt het lichaamsbeeld tijdens de jongvolwassenheid lichtjes te dalen, om vervolgens vanaf de jaren dertig geleidelijk te verbeteren. Bij vrouwen neemt het lichaamsbeeld gedurende de volwassenheid langzaam toe, waarbij de grootste toename plaatsvindt na de leeftijd van 60 jaar.
Hoe het lichaamsbeeld de gezondheid en het welzijn beïnvloedt
Menopauze: ‘Ik voelde me nog steeds veroordeeld vanwege overgewicht’
Werner was als veertiger druk bezig met werk en ouderschap. “Het was tijdens deze jaren dat ik een ‘verdikking’ van mijn lichaam merkte – dat is het beste woord dat ik kan bedenken”, zegt ze. Ze had heel weinig vrije tijd en liet een deel van haar obsessie met grootte los.
Maar toen ze zich realiseerde dat ze grotere kleding moest kopen, sloeg ze zichzelf in elkaar. Ze probeerde zelfs een paar plannen voor extreem gewichtsverlies, maar die waren niet duurzaam en het gewicht bleef nooit weg. “De schaamte van die ‘mislukkingen’ was overweldigend”, zegt ze.
Toen de menopauze begon, in de vijftig, vestigde Werner zich in een leeg nest en maakte een carrièreswitch naar een meer sedentaire, stressvollere rol. Ze ervoer een aanzienlijke gewichtstoename en ze haatte zichzelf erom, zegt ze.
Dit leidde tot jarenlang gewichtsfietsen. Ze zou zich zo schamen voor haar lichaam dat ze een nieuw dieet zou proberen, ongeveer 30 pond zou verliezen, extatisch zou zijn, een plateau zou bereiken en geleidelijk meer gewicht zou terugkrijgen dan ze had verloren, zegt ze. Dan zou de cyclus opnieuw beginnen.
“Dat fietsen over gewichtsschaamte ging door tot ver in de zestig”, zegt Werner. “Ik geloofde niet langer dat ik mager moest zijn om vrienden te hebben of professioneel succesvol te zijn, maar ik voelde me nog steeds beoordeeld vanwege mijn overgewicht.”
Hoewel het lichaamsbeeld van een vrouw op oudere leeftijd over het algemeen verbetert, kan de menopauze aanzienlijke uitdagingen met zich meebrengen. Uit een review bleek dat veranderingen in lichaamsgrootte, vorm en uiterlijk, evenals veranderingen in de lichaamsfunctie, zoals slaapverstoring en zware onvoorspelbare bloedingen tijdens de menopauze, de manier waarop een vrouw over haar lichaam denkt aanzienlijk kunnen veranderen, volgens de 15 onderzoeken die zijn opgenomen in de analyse. Maar de relatie tussen lichaamsbeeld en de menopauze is complex en verschilt per vrouw.
In een ander onderzoek werd gekeken naar de gegevens van 113 vrouwen in de leeftijd van 25 tot 60 jaar en werd vastgesteld dat de lichaamstevredenheid significant hoger was onder vrouwen na de menopauze dan onder vrouwen in de pre- of menopauze.
Experts zeggen dat lichaamsacceptatie de oorzaak is van deze verhoogde lichaamstevredenheid. Kathryn Felicetta, LCSW, een gediplomeerd klinisch maatschappelijk werker bij Empower Your Mind Therapy in New York City, zegt dat vrouwen tijdens de menopauze vaak een proces doormaken van rouw om de (onderdrukkende) maatschappelijke lichaamsidealen waarvan ze beseffen dat ze die niet langer kunnen verwezenlijken. (als ze dat ooit waren).
“Tijdens de menopauze herstellen mensen zichzelf”, zegt Felicetta. “Veel vrouwen accepteren hun lichaam, en het belang ervan neemt af.”
Maar dit is niet voor iedereen het geval. En zelfs voor degenen die dat punt van acceptatie bereiken, is de reis niet altijd gemakkelijk.
Het leren van de wetenschap van gewichtsverlies en -toename – en therapie – ‘was bevrijdend’
Ter voorbereiding op haar 65e verjaardag ging Werner door met wat haar laatste dieet zou zijn en verloor 35 pond met behulp van een voorgeschreven medicijn voor gewichtsverlies. “Ik was heel blij met het snelle gewichtsverlies en alle aandacht die ik ervoor kreeg. Maar ik kreeg een vreselijke duizeligheid waar ik nog steeds mee worstel”, zegt ze. Haar gewicht bleef stabiel en al snel herwon ze al het verloren gewicht, waarbij ze het gevoel had dat ze totaal geen controle meer had over haar eigen lichaam.
Ongeveer een jaar nadat ze haar laatste poging tot gewichtsverlies had gedaan, begonnen de zaken te veranderen. “Ik ben uiteindelijk van arts veranderd omdat degene die het afslankmedicijn had voorgeschreven, erop stond dat ik het ‘voor mijn gezondheid’ zou blijven gebruiken, ondanks de gruwelijke bijwerkingen”, zegt Werner. “Ze maakte me zelfs beschaamd toen ik dat plateau bereikte en twee pond aankwam.”
Werner vertelde haar nieuwe arts over haar geschiedenis van eetbuien en diëten, en de arts raadde haar aan om therapie te zoeken.
Werner volgde haar advies op. Ze las Gezondheid in elke maat En Intuïtief eten – beide aanbevolen door haar nieuwe therapeut.
“Mijn geest was officieel verbluft”, zegt ze. “Leren hoe het lichaam reageert op een dieet door honger- en verzadigingshormonen te verschuiven om hongersnood te voorkomen, was bevrijdend.” Het hielp haar ook om eindelijk te accepteren dat ze niet dun hoeft te zijn om gezond of waardig te zijn.
Zelfcompassie leren beoefenen
Hoewel het lichaamsbeeld van Werner nu veel beter is dan ooit, beschouwt ze het als een werk in uitvoering. Door middel van therapie leert ze zelfcompassie te oefenen en terug te praten met haar innerlijke criticus wanneer gedachten die haar lichaam beschamen, opduiken. Ze heeft ook een beter inzicht in de eetbuiencyclus en haar eigen triggers, zodat ze haar lichaam kan voeden zonder eetbuien of beperkingen.
Werner beschouwt zelfcompassie als een essentieel hulpmiddel, want ook al heeft ze hard gewerkt om haar problemen met het lichaamsbeeld te overwinnen, ze heeft nog steeds uitdagende momenten.
Beïnvloeders om te volgen voor zelfcompassioneel advies over gewichtsverlies
Felicetta zegt dat het tonen van compassie voor jezelf van cruciaal belang is voor een gezond lichaamsbeeld – en voor het genezen van een ongezond lichaamsbeeld.
“Er verandert niets van de ene op de andere dag”, zegt ze. “Een sterk lichaamsbeeld is niet eenvoudig te verkrijgen, maar we kunnen wel vooruitgang boeken.” Ze moedigt cliënten aan om te werken aan lichaamsneutraliteit, niet aan lichaamspositiviteit.
“Er is een giftigheid die gepaard gaat met lichaamspositiviteit, alsof je van je hele lichaam moet houden en je niet iets mag willen veranderen”, zegt ze. “Je hoeft niet alles aan jezelf leuk te vinden om lichaamswaardering te krijgen, en lichaamsneutraliteit neemt de druk weg.”
Wat is het verschil tussen lichaamspositiviteit en lichaamsneutraliteit?
Uiteindelijk kon Werner halverwege de zestig beginnen met het verbeteren van haar lichaamsbeeld door te accepteren dat ze geen volledige controle heeft over hoe haar lichaam eruit ziet en verandert. Dr. Allen doet soortgelijk werk met haar cliënten en helpt hen hun negatieve zelfpraat te identificeren, zoals ‘Ik ben niet zo mooi als vroeger’ of ‘mijn partner zal me niet meer zo aantrekkelijk vinden.’ “Vervolgens dagen we de negatieve gedachten uit en vervangen we ze door redelijkere gedachten, inclusief zelfcompassie.” Ze raadt aan om ook naar de positieve kanten te kijken, zoals het oefenen van dankbaarheid voor hoeveel je lichaam je in de loop van je leven heeft doorstaan.
Houdt Werner onvoorwaardelijk van haar 69-jarige lichaam? Nee, soms wenst ze nog steeds dat het kleiner was. Maar ze voelt zich nu veel dichter bij lichaamsacceptatie dan ooit tevoren. “Ik ben zeer bevoorrecht dat ik, nu ik met pensioen ben, de financiële middelen en de tijd heb om hulp te krijgen en te genezen”, zegt ze. “Ik ben enorm dankbaar voor mijn ondersteunende echtgenoot en alle professionals op het gebied van intuïtief eten (en lichaamsacceptatie) op Instagram die me helpen op het goede spoor te blijven.”