Om hartziekten te voorspellen, moeten bloedtesten de niveaus van C-reactief proteïne en lipoproteïne(a) en LDL-cholesterol controleren
Artsen gebruiken al lang testen van LDL-cholesterol (low-density lipoprotein) (de ‘slechte’ cholesterol die kan leiden tot bloedstolsels en hartaanvallen) om het risico op hartziekten te beoordelen.
Voor de nieuwe studie wilden onderzoekers nagaan of testen op twee extra dingen – een type vet in de bloedbaan dat bekendstaat als lipoproteïne(a) en een marker voor ontsteking genaamd C-reactief proteïne – een nauwkeuriger beeld zouden kunnen geven van de gezondheid van het hart op de lange termijn.
Om dit te achterhalen, verzamelden onderzoekers bloedmonsters en gedetailleerde medische informatie van ongeveer 28.000 vrouwen toen ze halverwege de vijftig waren, en volgden ze vervolgens 30 jaar lang. Tijdens de onderzoeksperiode kregen meer dan 3.500 deelnemers een hartaanval, beroerte, operatie om de bloedsomloop te herstellen of stierven ze aan cardiovasculaire oorzaken.
Vrouwen met de hoogste niveaus van LDL-cholesterol hadden 36 procent meer kans om deze cardiovasculaire gebeurtenissen te ervaren dan deelnemers met de laagste LDL-niveaus. Op dezelfde manier was het risico op deze gebeurtenissen met 33 procent verhoogd voor vrouwen met de hoogste lipoproteïne(a)-niveaus.
Het meest dramatische was dat vrouwen met de hoogste C-reactieve proteïnegehaltes hun risico op hartziekten met 70 procent zagen toenemen vergeleken met vrouwen met de laagste gehaltes.
Bovendien hadden vrouwen met de hoogste waarden bij alle drie de laboratoriumtests bijna drie keer meer kans om hartziekten te ontwikkelen en ongeveer 1,5 keer meer kans om een beroerte te krijgen dan deelnemers met de laagste resultaten bij deze drie tests.
Artsen kunnen met een bloedtest op alle 3 de risicofactoren screenen
“We hebben universele screening nodig voor alle drie,” zegt hoofdauteur van de studie Paul Ridker, MD, hoogleraar aan de Harvard Medical School en directeur van het Center for Cardiovascular Disease Prevention in Brigham and Women’s Hospital in Boston. “LDL-cholesterol is erg belangrijk en we hebben universele screening daarvoor, wat geweldig is, maar cholesterol vertelt ons slechts één deel van het probleem en er zijn veel mensen wiens probleem gerelateerd is aan ontstekingen.”
Het testen op alle drie zou niet moeilijk moeten zijn voor patiënten, omdat deze testen eenvoudig, algemeen beschikbaar en mogelijk zijn met één bloedafname, zegt Dr. Ridker. Ze worden ook breed gedekt door verzekeringen.
De studie heeft wel wat beperkingen. De overgrote meerderheid van de deelnemers waren blanke vrouwen, waardoor het mogelijk is dat de resultaten verschillen voor mannen of voor mensen van andere raciale of etnische groepen. Bovendien werden de laboratoriumtests maar één keer uitgevoerd en is het mogelijk dat veranderingen in de gezondheid van de deelnemers in de loop van de tijd de connectie tussen de testresultaten en het risico op hartziekten hebben beïnvloed.
Veranderingen in levensstijl kunnen het risico verminderen als een bloedtest gevaar aangeeft
Volgens Roger Blumenthal, MD, hoogleraar cardiologie en directeur van het Ciccarone Center for the Prevention of Cardiovascular Disease bij Johns Hopkins Medicine in Baltimore, kan het zinvol zijn om alle drie de tests te laten doen als mensen in de vijftig zijn. Ze zijn dan nog jong genoeg om zinvolle veranderingen door te voeren als hun LDL-cholesterol-, lipoproteïne(a)- of C-reactief proteïnegehalte te hoog is.
“Bij een langdurige follow-up kunnen deze eenvoudige bloedtesten nuttig zijn om te bepalen wanneer veranderingen in de levensstijl nodig zijn om het cardiovasculaire risico te verminderen”, zegt Dr. Blumenthal, die niet betrokken was bij de nieuwe studie.
Blumenthal zegt dat het, als de uitslagen van de tests hoog uitvallen en duiden op een verhoogd risico op hartziekten, absoluut mogelijk is om die waarden omlaag te brengen en het risico te verkleinen met gerichte veranderingen in de levensstijl.
Iedereen die rookt, zou stoppen met roken tot topprioriteit moeten maken om het risico te verkleinen, zegt Blumenthal. Een mediterraan dieet volgen, rijk aan hele vruchten en groenten, vis en magere eiwitten, kan ook helpen. En streven naar 20 tot 30 minuten beweging per dag, of het nu een stevige wandeling, een fietstocht of een bezoek aan de sportschool is.
“De hoeksteen van preventie is het benadrukken van levensstijlgewoonten”, zegt Blumenthal. “Betekenisvolle veranderingen in levensstijl kunnen binnen drie tot zes maanden een verschil maken, en medicatie kan op dat moment ook worden overwogen als de laboratoriumtests nog steeds te hoog zijn.”
