Chronische nierziekte, hoeveel wegen overgewicht en obesitas?

Er zijn op maat gemaakte benaderingen nodig om de niet-besmettelijke epidemie van chronische nierziekten, die vaak niet wordt onderkend omdat de nieren in stilte lijden, te beteugelen. En bovenal moeten we ons concentreren op zowel de preventie als de behandeling van aandoeningen die de risico’s vergroten, zoals overgewicht en obesitas. De specialisten die in Riccione bijeenkomen ter gelegenheid van het congres van de Italiaanse Vereniging voor Nefrologie (SIN) wijzen op het nauwe verband dat bestaat tussen overgewicht en het risico voor de gezondheid van de nieren.

Extra kilo’s en niergezondheid

Wetenschappelijke studies zeggen het duidelijk. Mensen met obesitas lopen een groter risico op het ontwikkelen van chronische nierziekten en hebben een slechtere prognose. Obesitas is in feite een onafhankelijke factor die verband houdt met het risico op het ontstaan ​​en de progressie van chronische nierziekten, een pathologie die in Italië ongeveer één op de vier volwassenen treft, met negatieve gevolgen voor de kwaliteit en de levensverwachting.

In feite valideert tal van wetenschappelijke bewijzen het causale verband tussen een hoge BMI (d.w.z. de Body Mass Index) en een verhoogd risico op deze pathologie en diabetische nefropathie. “Door de epidemiologische schattingen toe te passen die beschikbaar zijn voor de Italiaanse bevolking – ongeveer 4 miljoen mensen met chronische nierziekten – kan worden berekend dat ongeveer 40% van de gevallen van de ziekte wordt vertegenwoordigd door zwaarlijvige patiënten – meldt Luca De Nicola, voorzitter van de Italiaanse Vereniging voor Nefrologie (SIN) en hoogleraar Nefrologie aan de Universiteit van Campania Luigi Vanvitelli.

Het voorkomen en bestrijden van obesitas zou niet alleen het verminderen van de ziektelast en het verbeteren van de levenskwaliteit van honderdduizenden patiënten betekenen, maar ook het verminderen van de kosten die verband houden met de voortgang naar dialyse en transplantatie, met concrete voordelen voor de duurzaamheid van de gezondheidszorg.”

Wat kan gedaan worden

Obesitas is daarom een ​​beïnvloedbare risicofactor die een leidende rol speelt in de preventie- en managementstrategie van nierziekten. In die zin is het gezondheidszorgdebat een keerpunt.

Recente gegevens hebben aangetoond dat SGLT2-remmers, zoals empagliflozine en dapagliflozine, en GLP-1-receptoragonisten, zoals semaglutide, het risico op progressie van chronische nierziekten en cardiovasculaire voorvallen bij diabetes- en obesitaspatiënten verminderen. In het bijzonder verminderde semaglutide het risico op progressie naar falen met 24%. Maar het wetenschappelijk onderzoek is vurig en er worden momenteel nieuwe moleculen getest die de behandeling van deze aandoening bij zwaarlijvige patiënten radicaal kunnen veranderen.

“De klinische uitkomst (dat wil zeggen de uitkomst) die wordt verwacht is een vertraging van de progressie van de nieren bij 30% van de patiënten met chronische nierziekte voor wie voedingstherapie niet genoeg is”, zegt Mario Cozzolino, wetenschappelijk directeur van het congres en hoogleraar nefrologie aan de universiteit van Milaan. Combinatietherapie wordt een essentieel instrument, evenals multidisciplinair management met de integratie van beslissende interventies om de voordelen voor de nier te maximaliseren: voeding, lichamelijke activiteit, beheersing van hoge bloeddruk en bloedsuikerspiegel”.

Wanneer vermoedt u een chronische nierziekte?

Chronische nierziekte is wat ooit nierfalen werd genoemd, en uiteraard altijd chronisch. En bovenal moet het met goede gewoonten worden voorkomen, aangezien de nier een zeer gevoelig orgaan is, waarbij de risicofactoren sterk lijken op de risicofactoren die de slagaders in gevaar brengen.

Wanneer chronische aandoeningen zoals hypertensie, diabetes of ernstige atherosclerose optreden in de slagaders die bloed naar de nieren en door deze organen transporteren, of wanneer een infectie zulke schade aanricht dat deze niet kan worden geresorbeerd, kan nierfalen optreden.

Deze aandoening brengt een geleidelijke afname van de activiteit van de nier met zich mee, die niet langer in staat is het bloed te ‘zuiveren’ en de normale mechanismen voor de controle van de lichaamsvloeistoffen te garanderen, waardoor urine wordt geproduceerd die niet aan de werkelijke behoeften van het lichaam voldoet.

Dan kunnen na verloop van tijd ook de eerste waarschuwingssignalen verschijnen. De hoeveelheid geproduceerde urine heeft bijvoorbeeld de neiging toe te nemen, als gevolg van de slechte concentratie ervan, waardoor het nodig is om meerdere keren per nacht op te staan. Of later daalt de hoeveelheid urine die in 24 uur wordt geproduceerd aanzienlijk, zelfs tot een halve liter per dag, omdat de nieren hun werk niet meer kunnen doen.

Even belangrijk is om te controleren of de kleur van de urine donkerder wordt, wat wijst op mogelijk bloedverlies, er ernstige vermoeidheid optreedt, gepaard gaand met jeuk en verlies van eetlust, om nog maar te zwijgen van de zwelling die vooral in de benen gelokaliseerd is en verband houdt met het onvermogen van de nieren om overtollig vocht af te voeren.

Al deze symptomen zouden u moeten uitnodigen om met uw arts te praten, hoewel het belangrijk is om op de pathologie te anticiperen, aangezien eenvoudige bloedtesten zoals creatinine- en urinetests kunnen helpen bij het vermoeden van een nierfunctiestoornis en het initiëren van gerichte controles.